Trong phiên thảo luận tổ vào sáng ngày 23/5 về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, các đại biểu Quốc hội đã đề cập đến vấn đề đáng báo động liên quan đến hàng chục nghìn căn hộ tái định cư đang bị bỏ hoang khắp cả nước, trong bối cảnh người dân vẫn đang đối mặt với tình trạng thiếu nhà ở nghiêm trọng.

Đại biểu Tạ Thị Yên, thuộc đoàn Điện Biên, đã chỉ ra rằng thị trường bất động sản hiện tại đang thiếu cân đối trầm trọng, đặc biệt là ở phân khúc nhà ở thương mại có giá rẻ và trung bình, phù hợp với khả năng tài chính của đa số người dân. Bà Yên cũng nhấn mạnh rằng gói tín dụng trị giá 120.000 tỷ đồng dành cho nhà ở xã hội chỉ mới giải ngân được 83 tỷ đồng, một con số quá nhỏ so với nhu cầu thực tế.
Nổi bật trong phiên thảo luận, đại biểu đã đưa ra con số đáng lo ngại: có đến 14.000 căn nhà tái định cư tại quận Bình Tân và thành phố Thủ Đức (TP. Hồ Chí Minh) đang không được sử dụng. Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở Hà Nội với hàng nghìn căn hộ bị bỏ hoang tại các quận như Long Biên và Cầu Giấy.
Bà Yên đề nghị cần phải làm rõ trách nhiệm của các cơ quan có liên quan về việc triển khai chậm chạp các chính sách, khiến người dân, những người rất cần và mong đợi vào sự hỗ trợ từ nhà nước, lại không thể tiếp cận được những ngôi nhà này. Bà cũng đề cập đến sự lãng phí lớn về nguồn lực tài chính công khi có hàng chục nghìn căn nhà tái định cư tại các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội bị bỏ không.
Đồng quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) cho biết, trong mấy năm gần đây, một loạt luật mới đã được sửa đổi, tạo nên nhiều chính sách mới cởi mở hơn, tốt hơn, chặt chẽ hơn trong việc quản lý đất đai, tài nguyên. Chúng ta phải đẩy mạnh hơn nữa công tác quản lý đất đai, tài nguyên để tránh lãng phí.
Đại biểu cho biết, vừa qua ông đi khảo sát và chứng kiến một số tỉnh và chứng kiến nhiều dự án, khu nhà ở được xây thô, thậm chí là đã hoàn thiện nhưng nhìn vào thực tế khu vực đó thì có thể dự đoán đến 10 năm nữa cũng không thể có người ở. Ở Hà Nội cũng nhiều, nhất là ở khu vực cầu Đông Trù (huyện Đông Anh) có một loạt khối nhà đã bỏ hoang mà không biết đến khi nào mới có người vào ở.
“Các dự án, công trình nhà ở xây xong rồi bị bỏ hoang như vậy gây lãng phí vô cùng”, ông Trí nói và đề nghị xem xét, điều chỉnh những dự án bỏ hoang để tránh lãng phí, trong khi nhiều người có thu nhập thấp vẫn đang không có nhà ở.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn Bình Định) cũng cho biết, khi đi qua đường Hoàng Mai, ông thấy nhiều căn hộ chung cư từng dùng làm bệnh viện dã chiến điều trị Covid-19 giờ bị bỏ không. Khu vực cầu Chương Dương sang Gia Lâm cũng có hàng loạt chung cư, căn hộ tái định cư bỏ hoang, …
“Chúng ta phải có giải pháp đồng bộ, có thể đấu giá hoặc chuyển mục đích sử dụng sang nhà ở xã hội hoặc cho thuê”, ông Hiếu đề nghị.
Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc đã khẳng định rằng nhà tái định cư là tài sản của nhà nước và mọi quy định, thủ tục cần phải tuân thủ theo luật. Ông cũng cho biết cơ quan quản lý đang tính toán các cơ chế để đề xuất chuyển đổi mục đích sử dụng những căn hộ này.
Cuộc thảo luận này đã mở ra một loạt câu hỏi về việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn tài sản công, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tìm giải pháp cho vấn đề nhà ở tại Việt Nam, đặc biệt là đối với người dân có thu nhập thấp.